„Stempelkiem i pędzlem malowane” – Maria Starzyk

„Stempelkiem i pędzlem malowane” – Maria Starzyk

Ukończyła Państwowe Liceum Plastyczne w Sędziszowie ze specjalnością forma użytkowa. Po zdaniu matury w 1973 r. przyjechała do Bolesławca. Przez dziesięć lat prowadziła pracownię plastyczną przy placówce medycznej w Bolesławcu, organizując zajęcia i warsztaty twórcze oraz wystawy. Z miejscowym rzemiosłem ceramicznym zetknęła się w 1983 r. podejmując pracę jako zdobnik ceramiki. W 1996 r. rozpoczęła pracę w „Ceramice Artystycznej” Spółdzielni Rękodzieła Artystycznego w Bolesławcu jako malarka dekoracji, początkowo w malarni produkcyjnej, następnie kontynuowała ją w malarni unikatów. W tym czasie zaczęła tworzyć własne dekoracje. Obecnie jest jedną z dwóch głównych projektantek odpowiedzialnych za wzornictwo spółdzielni. Zajmuje się projektowaniem dekoracji oraz malowaniem dekoracji limitowanych. Wprowadziła do produkcji ponad 1500 wzorów.


Inspiracji poszukuje w naturze, która jest dla niej niewyczerpanym źródłem natchnienia. Pomysły rodzą się często niespodziewanie np. podczas spaceru, podróży, obcowania ze sztuką. W procesie projektowania poddaje wzór modyfikacjom, często też go rozbudowuje. Projekty są niezwykle różnorodne, niektóre są realistyczne, inne stylizowane. Czasami przy powstaniu nowej dekoracji M. Starzyk stosuje stemple wykorzystane we wcześniejszych realizacjach i swobodnie łącząc różne wzory, niejednokrotnie wraca do ulubionych motywów i odkrywa ich nowe oblicza.
M. Starzyk pracuje przy użyciu stempli i pędzelków. Łączenie obydwu metod dekoracji umożliwia wydobycie bardziej realistycznego efektu. Wyłącznie przy użyciu stempli powstają dekoracje geometryczne o charakterze ornamentalnym.
Jednym z pierwszych motywów stempelkowych, które M. Starzyk wykonywała w spółdzielni było tradycyjne bolesławieckie pawie oczko. Z czasem zdobina ta ewoluowała i ulegała modyfikacjom, aż powstał motyw pawiego pióra, najpierw w ujęciu realistycznym (2125X i 2127X), a potem coraz bardziej stylizowanym (2218X, 2126X, 2723X). M. Starzyk maluje także naturalistyczne przedstawienia pawi – barwnych królewskich ptaków (L56, L88). Realistyczne wyobrażenia ptaków na tle ukwieconej łąki lub na kwitnących gałęziach drzew pojawiają się w wielu dekoracjach limitowanych i unikatowych autorstwa M. Starzyk: podróżniczek (L101), zimorodek, czyż (L59, L60), gil (L39, L75, U4830), jaskółka (L72, U4831).
Na wielu dekoracjach pojawiają się malownicze pejzaże z kwitnącymi: rumiankami, chabrami i makami (U4968) kwiatami jabłoni (L50), piwoniami (L100, L40) oraz irysami (U4966). M. Starzyk tworzy również stylizowane dekoracje kwiatowe: wielobarwne (U4708), w zieleniach i czerniach (2322X), czerniach z akcentem czerwieni (U4783).
Motywy geometryczne M. Starzyk wykorzystała m.in. w kobaltowej dekoracji przypominającej misterną koronkę (884X), która następnie powtórzono w innych tonacjach kolorystycznych – popielatym (2672X) i czerwonym (2673X). Na wzmiankę zasługuje również monochromatyczna minimalistyczna dekoracja „Kobaltowe Chmurki” (2508X). Miski i półmiski w kształcie ryb autorstwa Mariusza Ochockiego w tej dekoracji zostały uhonorowane tytułem Dobry Wzór 2018, przyznawanym przez Instytut Wzornictwa Przemysłowego.
Interesujący jest również wzór (U4881) składający się ze stylizowanych kamieniczek, inspirowany zabudową bolesławieckiego rynku. Naczynia opasuje barwne dekoracyjne pasmo skomponowane z widoków elewacji pierzei rynkowych.
M. Starzyk podejmuje się również niestandardowych działań artystycznych. Projektantka jest autorką biało-czerwonej dekoracji naniesionej na 750 ceramicznych płytek, które tworzą polską flagę narodową na bolesławieckim pomniku upamiętniającym setną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości. Białe płytki pokryła przebiśniegami, a czerwone makami. Pomnik odsłonięto w 2018 r.
M. Starzyk i M. Ochocki wykonali też wspólnie rysunki do wydanej w 2021 r. publikacji „Niezwykłej przygody dzbanka Franka” opartej na wierszowanej historii autorstwa Grzegorza Nowickiego. M. Starzyk jest również pomysłodawczynią spektakularnych sukni pawic biorących udział m.in. w paradzie rozpoczynającej Bolesławieckie Święto Ceramiki i otwarcie Ceramicznego Ogrodu. Pierwszy kostium M. Starzyk szyła osobiście z użyciem pawich piór. Kolejne powstawały już we współpracy z innymi pracownikami spółdzielni.
Wystawy zbiorowe i nagrody:
2021 Prezentacja książki „Niezwykła przygoda dzbanka Franka” autorstwa G. Nowickiego i uroczyste czytanie w Ogrodzie Ceramicznym podczas Bolesławieckiego Święta Ceramiki, ilustracje do książki wykonali M. Starzyk i M. Ochocki
2021 „Z bolesławieckiej gliny – prezentacja współczesnych zakładów ceramicznych działających na terenie Ziemi Bolesławieckiej”, Muzeum Ceramiki, Bolesławiec
2021 „Na dolnośląskim stole”, XXX Forum Ekonomiczne w Karpaczu, Hotel Gołębiewski, Karpacz
2018 Uroczystość odsłonięcia pomnika upamiętniającego 100-tną rocznicę odzyskania przez Polskę niepodległości w Bolesławcu, M. Starzyk jest autorką dekoracji naniesionej na 750 ceramicznych płytek, które na monumencie tworzą polską flagę narodową. Płytki w kolorze białym zostały udekorowane przebiśniegami, a czerwone makami
2018 Laureat konkursu Dobry Wzór 2018 za szczególne walory wzornicze dla produktu miski i półmiski w kształcie ryb w dekoracji „kobaltowe chmurki” zaprojektowanego przez M. Starzyk na formach M. Ochockiego
2018 Wystawa „Dobry Wzór” w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie
2018 „Nowe wzornictwo w ceramice bolesławieckiej – Barwy Niepodległej” wystawa Spółdzielni Rękodzieła Artystycznego „Ceramika Artystyczna”, BOK-MCC, Bolesławiec
2018 Prezentacja dekorowania wyrobów ceramicznych Spółdzielni Rękodzieła Artystycznego „Ceramiki Artystycznej” w Tokio, Nagoya Matsumoto – Japonia.
2017 „Z bolesławieckiej gliny. Wystawa Stowarzyszenia Gmin Ceramicznych Rzeczypospolitej Polskiej” / „Dall’argilla di Bolesławiec. Mostra dall’Associazione dei Comuni della Ceramica della Repubblica di Polonia”, Instytut Polski w Rzymie, Museo della Città oraz Showroom Contemporaneo w Anconie Galeria Mi.MO, Banco Monte dei Paschi di Sienna, Ratusz w Faenzie (Włochy)
2017 Wystawa „Dobry Wzór” w Instytucie Wzornictwa Przemysłowego w Warszawie
2016/2017 „Z bolesławieckiej gliny. Wystawa Stowarzyszenia Gmin Ceramicznych Rzeczypospolitej Polskiej”/„Dall’argilla di Bolesławiec. Mostra dall’Associazione dei Comuni della Ceramica della Repubblica di Polonia”, Polo Museale del Palazzo della Guardia w Vietri sul Mare (Włochy)
2016 „Z bolesławieckiej gliny. Wystawa Stowarzyszenia Gmin Ceramicznych Rzeczypospolitej Polskiej”/ „Dall’argilla di Bolesławiec. Mostra dall’Associazione dei Comuni della Ceramica della Repubblica di Polonia”, Muzeum Ceramiki w Bolesławcu
2016 Wystawa wzornictwa Spółdzielni Rękodzieła Artystycznego „Ceramika Artystyczna” w Centrum Nauki Keplera – Centrum Przyrodniczym w Zielonej Górze
2016 Wystawa „Sztuka z ognia. Naczynia kamionkowe Spółdzielni Rękodzieła Artystycznego «Ceramika Artystyczna» w Bolesławcu”, Muzeum Wsi Mazowieckiej w Sierpcu
2015 „Naczynia kamionkowe ze Spółdzielni Rękodzieła Artystycznego «Ceramika Artystyczna» w Bolesławcu”, Muzeum Rolnictwa im. ks. Krzysztofa Kluka, Ciechanowiec
2013–2017, 2019-2021 „Nowe wzornictwo w ceramice bolesławieckiej” wystawa Spółdzielni Rękodzieła Artystycznego „Ceramika Artystyczna”, Bolesławiecki Ośrodek Kultury – Międzynarodowe Centrum Ceramiki, Bolesławiec
2013 „Sztuka z ognia. Naczynia kamionkowe Spółdzielni Rękodzieła Artystycznego «Ceramika Artystyczna» w Bolesławcu”, Centralne Muzeum Włókiennictwa w Łodzi
2012 Prezentacje wyrobów Spółdzielni Rękodzieła Artystycznego „Ceramika Artystyczna” w Tokio (Japonia)
2006–2011 Prezentacja i sprzedaż naczyń kamionkowych w TV QVC, The Zanger Company (USA)
2004 „Wzornictwo Ceramiki Artystycznej”, BOK, Bolesławiec
2002 „Projektanci Ceramiki Artystycznej”, Muzeum Ceramiki, Bolesławiec
2000–2020 Międzynarodowe Targi „Ambiente” we Frankfurcie nad Menem
1996 Nagroda „International Gold Star for Quality” za wysoką jakość w 1996 r., przyznana przez Business Initiative Directions

(info: Muzeum Ceramiki)