Bronisław Wolanin był niewątpliwie jednym z najważniejszych polskich artystów zajmujących się wzornictwem użytkowym. Elegancki, minimalistyczny styl stał się wizytówką i znakiem rozpoznawczym jego projektów. Był niezwykle pracowitym projektantem. Przez niemal pół wieku wprowadził do produkcji kilkaset nowych kształtów i form. Projektował również monochromatyczne dekoracje stempelkowe i malowane przy użyciu pędzli.
Rozmawa z Bronisławem Wolaninem z 2012 roku zrealizowana przez Telewizję Łużyce:
Uzdolniony artystycznie, od najmłodszych lat przejawiał zamiłowanie do sztuki. Był absolwentem Liceum Plastycznego w Zamościu (1956 r.) oraz Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych we Wrocławiu (1962 r.). Z „Ceramiką Artystyczną” Spółdzielnią Rękodzieła Artystycznego związał się w 1964 r., kiedy to objął stanowisko kierownika artystycznego i głównego projektanta, które sprawował do 2012 r. W latach 1980-1985 pełnił również funkcję dyrektora artystycznego w Zakładach Ceramicznych „BOLESŁAWIEC”. Ceramice poświęcił całe zawodowe życie.
.jpg "Click to enlarge image 317532513_563858972416195_6571536002069943664_n (1).jpg")
W jego projektach widoczne są różne wpływy. Rozpoczynając pracę w Bolesławcu, mieście, w którym wytwarzano ceramikę od średniowiecza, początkowo świadomie nawiązywał do jego dziedzictwa. W latach 60. XX w. stworzył serię naczyń inspirowanych XVIII-wiecznymi wyrobami bolesławieckich garncarzy, o ściankach dekorowanych żeberkowaniem lub plastycznymi nakładkami, pokrytych barwnymi szkliwami.
W kolejnej dekadzie zaprojektował klasyczną kolekcję minimalistycznych wazonów o zgeometryzowanych kształtach, których formę idealnie podkreślały szkliwa w zróżnicowanych, subtelnych barwach autorstwa technologa A. Skowrońskiego. Naczynia tworzone przez B. Wolanina cechowała niezwykła precyzja, wysmakowana kompozycja, harmonijne proporcje i dbałość o detal, widoczne również w zaprojektowanych przez niego dekoracjach stempelkowych. To właśnie jemu przypisuje się inicjatywę powrotu do stempelkowej metody dekorowania bolesławieckiej ceramiki w połowie lat 70. XX w.
W swoich wzorach świadomie nawiązywał do tradycyjnych dla tutejszego rzemiosła kolorów – kobaltu, brązu i zieleni. Jego delikatne, drobne monochromatyczne dekoracje podkreślały linie projektowanych naczyń. Częstym zabiegiem było również zaakcentowanie załomów i krawędzi przy użyciu większych lub zagęszczonych stempelków. Zaprojektowane przez niego przed laty klasyczne dekoracje nadal cieszą się zainteresowaniem klientów. Wśród nich szczególne miejsce zajmują wzory składające się z prostych kobaltowych kropek lub kółeczek pokrywających równymi rzędami całe powierzchnie naczyń.
Stosowane przez B. Wolanina stempelki w obrębie danej dekoracji zawsze były jednakowej wielkości, starannie naniesione i dopracowane (np. 70AX, 36X, 61X, 74X). Duża popularnością cieszy się również subtelna brązowa dekoracja składająca się z drobniutkich kropeczek pokrywających całe naczynia, z łańcuszkiem nieco większych brązowych kropek podkreślających krawędzie (U1456). Podobny układ artysta zastosował w kobaltowych wzorach z pojedynczym lub podwójnym pasmem kropek podkreślających krawędzie (61A i 61C).
Ciekawą dekoracją, nawiązującą do najstarszych przykładów XIX-wiecznej zdobiny stempelkowej jest wzór 1082X, pokrywający całe naczynie odciskami spiralnych stempelków wykonanych z naturalnej gąbki. Dekoracje te podkreślały w szczególny sposób naczynia o falistych krawędziach wylewów i podstaw. Rzadkością w dorobku B. Wolanina są projekty łączące różne kolory. Przykładem może być wzór 75X łączący stempelki kobaltowe z brązową bordiurą. Artysta pokrywał swoje formy również misterną malaturą wykonywaną cienkim pędzlem. Ten przywodzący na myśl rybią łuskę motyw powielał w kobalcie, brązie i zieleni.
Swoje projekty realizował nie tylko w kamionce. W czasie odbywających się w Czechach plenerów wykonywał porcelanowe kubki i dzbanki o skomplikowanych kształtach, dekorowane różnobarwnymi szkliwami oraz złoceniami.
Od końca lat 70. XX w. tworzył również unikatowe porcelanowe i kamionkowe kafle z misternie formowanych drobnych płatków w subtelnych tonacjach brązu, czerni i błękitu. Część z nich powstała w ramach bolesławieckich Międzynarodowych Plenerów Ceramiczno-Rzeźbiarskich.
Ważniejsze nagrody i wyróżnienia:
1970 Medal na Międzynarodowym Triennale Ceramiki w Sopocie
1973 Brązowy Medal na Ogólnopolskiej wystawie Artyści plastycy z kręgu Cepelii
1984 Dyplom Honorowy Ministra Kultury i Sztuki
1987 I nagroda na IV Biennale Ceramiki Polskiej w Wałbrzychu
1990 I nagroda na wystawie konkursowej Polska Ceramika Współczesna IWP w Warszawie
1991 Złoty Medal na V Międzynarodowym Triennale Ceramiki w Sopocie
1996 Wzór Roku nagroda Ministra Przemysłu i Handlu, IWP, Warszawa
1999 I nagroda za aranżację stołu weselnego na Międzynarodowych Targach Ambiente ‘99 we Frankfurcie nad Menem.
2005 Nagroda Roku 2005 Zarządu Okręgu ZPAP we Wrocławiu za najlepszą wystawę indywidualną
2007 Wyróżnienie honorowe na III Międzynarodowym Biennale Mozaiki Współczesnej, Buenos Aires
2011 Brązowy Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis, także w tym roku otrzymał tytuł Honorowy Obywatel Miasta Bolesławca
2013 Muzeum Porcelany w Wałbrzychu ogłasza Biennale Mistrzów Ceramiki im. Bronisława Wolanina
Udział w ważniejszych wystawach:
1965 Międzynarodowa Wystawa Ceramiki Artystycznej, Faenza
1969 Polska Sztuka Użytkowa, Moskwa, Ryga
1971 Wrocław 71, Zachęta, Warszawa
1974 Polska Sztuka Współczesna 1945-1973, Wilhelm Lehmbruck Museum, Duisburg
1977 Kunstkeramik aus Bolesławiec, Polski Ośrodek Informacji i Kultury w Berlinie
1977 Współczesna sztuka z Polski, Rothenburg
1978 Ceramicy z Polski, Haus Bitz, Frechen
1978 Naczynie kuliste, wystawa Światowej Rady Rękodzieła prezentowana w 19 krajach europejskich
1981 Wzornictwo w Polsce, Polski Ośrodek Informacji i Kultury w Berlinie
1982 Polska ceramika współczesna, Faenza
1982 Tkanina, ceramika, szkło, Moskwa, Ałma-Ata, Praga, Bratysława
1983 Ceramicy z Polski, Vallauris
1984 La ceramique de Bolesławiec, Instytut Polski w Paryżu
1986 Współczesna sztuka wrocławska 1945-1985, Albertinum, Drezno
1990 Państwowa Wyższa Szkoła Sztuk Plastycznych we Wrocławiu 1946-1990, Zachęta, Warszawa
1991 V Międzynarodowe Triennale Ceramiki - Sopot 91
1992 Spotkania z Polską, Galeria Ceramików, La Borne
1998 Bolesławiecka kamionka, Muzeum Narodowe we Wrocławiu
2000 Rzeczy pospolite - polskie wyroby 1899-1999, Muzeum Narodowe w Warszawie
2004 Ceramika i szkło polskie XX wieku, Muzeum Narodowe we Wrocławiu
2006 Wyzwanie Krawata - krawat jako chorwacki wkład w światowe dziedzictwo kulturowe, Kraków, Gdańsk
2006 60 lat Akademii Sztuk Pięknych we Wrocławiu 1946-2006, Muzeum Narodowe we Wrocławiu
2006 European Ceramic Context 2006, Bornholm
2016 Z bolesławieckiej gliny. Wystawa Stowarzyszenia Gmin Ceramicznych Rzeczypospolitej Polskiej/Dall’argilla di Bolesławiec. Mostra dall’Associazione dei Comuni della Ceramica della Repubblica di Polonia, Muzeum Ceramiki w Bolesławcu, Vietri sul Mare (Włochy)
2017 Z bolesławieckiej gliny. Wystawa Stowarzyszenia Gmin Ceramicznych Rzeczypospolitej Polskiej/Dall’argilla di Bolesławiec. Mostra dall’Associazione dei Comuni della Ceramica della Repubblica di Polonia, Rzym, Ancona, Faenza
2017 Dwie drogi, Muzeum Porcelany w Wałbrzychu
2018 Dwie drogi, Muzeum Ceramiki w Bolesławcu
2021 Z bolesławieckiej gliny – prezentacja współczesnych zakładów ceramicznych działających na terenie Ziemi Bolesławieckiej, Muzeum Ceramiki w Bolesławcu
2021 Na dolnośląskim stole, XXX Forum Ekonomiczne w Karpaczu
Ważniejsze wystawy indywidualne:
1968 „Ceramika i rysunek", Muzeum Ceramiki w Bolesławcu
1969 „Malarstwo, Ceramika i Rysunek", BWA we Wrocławiu
1972 BWA w Legnicy
1973 BWA w Kłodzku
1974 „Ceramika Bronisława Wolanina", Galeria u Dziennikarzy we Wrocławiu
1975 Muzeum w Jeleniej Górze
1976 Okręgowe Muzeum Miedzi w Legnicy
1977 BWA w Wałbrzychu
1980 BWA w Pile
1981 Muzeum Narodowe we Wrocławiu
1983 BWA w Zamościu
1986 BWA w Zielonej Górze
1995 Muzeum Nadwiślańskie w Kazimierzu Dolnym
1997 Muzeum w Łomży
2005 Muzeum Narodowe w Poznaniu
2014-2015 Muzeum Regionalne w Chojnowie
2016 Klub Literatury i Muzyki we Wrocławiu
Udział w plenerach i sympozjach:
· Międzynarodowe Sympozjum w Wilnie, 1975
· Ogólnopolski Plener „Ceramika dla architektury", Lębork, 1978
· Plener ceramiczny z udziałem ceramików polskich i czeskich, Bechyne, 1979
· Międzynarodowe Bolesławieckie Plenery Ceramiczno-Rzeźbiarskie (cyklicznie)
· Międzynarodowe sympozja i plenery ceramiczne w Czechach: Duchcov-Dubi 1997, 1999, 2001, 2003, 2005; Karlove Vary 2001
· Międzynarodowe Plenery Ceramiczne w Wałbrzychu 1986, 1987, 1995
· Ogólnopolski plener malarski w Cieplicach, 1984
· Międzynarodowe Sympozjum Ceramiki, La Borne, 1992
Prace w zbiorach:
● Muzeum Narodowego w Warszawie,
● Muzeum Narodowego we Wrocławiu,
● Muzeum Narodowego w Szczecinie,
● Muzeum Narodowego w Poznaniu,
● Muzeum Narodowego w Gdańsku,
● Muzeum w Bielsku-Białej,
● Muzeum Ceramiki w Bolesławcu,
● Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu,
● Muzeum w Gliwicach,
● Muzeum Karkonoskiego w Jeleniej Górze,
● Muzeum Miedzi w Legnicy,
● Everson Museum of Art w Syracuse (USA),
● Akademia Cravatica w Zagrzebiu
(info: Muzeum Ceramiki