W zbiorach Muzeum Ceramiki w Bolesławcu znajduje się unikatowa kolekcja zdjęć braci Rudolfa i Alojzego Skorupów, będąca swoistą fotograficzną kroniką powojennego Bolesławca. Część kolekcji trafiła do muzeum w 1986 r., pozostałe zdjęcia udostępniła 10 lat później córka A. Skorupy – Aleksandra Kornosz.
Fotograficzna kronika miasta powstawała początkowo dzięki R. Skorupie (od sierpnia 1945 r. do czerwca 1947 r.), w okresie od połowy 1947 do 1951 r. obaj bracia pracowali wspólnie, a zdjęcia powstałe po 1951 r. przypisywane są A. Skorupie.
Rudolf Skorupa
Po przyjeździe do Bolesławca w sierpniu 1945 r. założył pierwszy powojenny zakład fotograficzny. W 1946 r. pełnił funkcję sekretarza Stronnictwa Demokratycznego, a w latach 1946–1947 członka Powiatowej Rady Narodowej w Bolesławcu. Według informacji z Dolnośląskiego Informatora Gospodarczego, wydanego we Wrocławiu w 1947 r., R. Skorupa zajmował się obok działalności fotograficznej (zakład znajdował się przy pl. B. Limanowskiego 30), sprzedażą naczyń kuchennych (sklep przy pl. B. Limanowskiego 32a). W 1947 r. rozpoczął studia weterynaryjne i po ich ukończeniu w 1951 r. wyjechał do Zielonej Góry. W jego bolesławieckim zakładzie fotograficznym pracował m.in. Lucjan Rewers, tu też uczył się brat Rudolfa – Alojzy Skorupa.
Alojzy Skorupa (1923–1986)
Urodził się 21 marca 1923 r. w rodzinie kupieckiej w Strumieniu na Śląsku Cieszyńskim. Ojciec Jerzy był rzeźnikiem, matka Stefania zajmowała się prowadzeniem gospodarstwa i wychowywaniem siedmiu synów. Szkołę powszechną ukończył w Strumieniu, a dalszą naukę podjął w Gimnazjum Kupieckim w Bielsku Białej. W tym czasie był aktywnym członkiem Związku Harcerstwa Polskiego. Wybuch II wojny światowej przeszkodził mu w ukończeniu Gimnazjum Kupieckiego. Jako szesnastoletni chłopiec podjął pracę w sklepie branży tekstylnej w charakterze sprzedawcy. Wolne chwile poświęcał pracy i nauce w zakładzie znajomego fotografa. W dniu 4 marca 1940 r. zmarł jego ojciec. Pracując w sklepie pomagał matce w utrzymaniu rodziny. W dniu 6 stycznia 1942 r. został wywieziony przez Niemców na przymusowe roboty do miejscowości Zwickau i zatrudniony w zakładach I. G. Farbenindustrie jako ślusarz, a następnie jako kierowca. W 1944 r., gdy został przydzielony do kompanii samochodowej przy transporcie maszyn, skorzystał z okazji i zbiegł do Francji. Tam od lutego 1945 r. służył w Armii Francuskiej, jako kierowca, aż do zdemobilizowania. W dniu 10 lipca 1945 r. został przydzielony do Armii Polskiej w Paryżu i wysłany do 2 Korpusu Polskiego we Włoszech, do Pułku Ułanów Karpackich. We wrześniu 1946 r. rozpoczął naukę w Polskim Gimnazjum Kupieckim w mieście Cassarano we Włoszech. Gdy pod koniec 1946 r. cały 2 Korpus ewakuowano z Włoch, znalazł się w szkole w Anglii w okolicach Cambridge. W tym też r. zwrócił się z prośbą o zezwolenie na powrót do Polski. Zgodę uzyskał dopiero w maju 1947 r. Do kraju wrócił 2 czerwca 1947 r. Udał się wtedy w rodzinne strony, do Strumienia, gdzie dowiedział się od rodziny, że jego brat Rudolf prowadzi zakład fotograficzny w Bolesławcu na Dolnym Śląsku. Na prośbę brata przyjechał do Bolesławca i rozpoczął u niego naukę oraz pracę w zawodzie fotografa. Ukończył również Liceum Ogólnokształcące dla Dorosłych w Legnicy. Świadectwo maturalne otrzymał w 1952 r. Wcześniej, w dniu 22 lutego 1951 r. zdał egzamin czeladniczy w zawodzie fotografa w Izbie Rzemieślniczej we Wrocławiu. W tym też okresie jego brat Rudolf ukończył studia weterynaryjne i przeniósł się do Zielonej Góry. Alojzy został właścicielem zakładu fotograficznego.
Od 1951 r. był członkiem Cechu Rzemiosł Różnych w Bolesławcu. W latach 1954-56 obligatoryjnie należał do Spółdzielni Pracy “Fotografika” i nadal pracował w zakładzie, pełniąc funkcję kierownika punktu usługowego. Po likwidacji Spółdzielni Pracy od 1956 r. prowadził zakład fotograficzny, świadczący usługi dla ludności. W dniu 24 marca 1961 r. złożył egzamin i otrzymał dyplom mistrzowski w zawodzie fotografa. Począwszy od 1956 r. był aktywnym działaczem w Zarządzie Cechu Rzemiosł Różnych, pełniąc różnorodne funkcje od sekretarza do starszego Cechu. Jego działalność zawodowa była zawsze wyróżniania i nagradzana. W 1959 r. został odznaczony Honorową Odznaką Rzemiosła. W trzy lata później otrzymał Dolnośląską Odznakę Rzemiosła. W 1972 r. Izba Rzemieślnicza we Wrocławiu postanowiła uhonorować Alojzego Skorupę Srebrną Odznaką Mistrza zasłużonego w szkoleniu i wychowywaniu uczniów. W 1985 r. otrzymał medal, w uznaniu osobistych zasług i twórczej działalności w dziele odbudowy i rozwoju rzemiosła dolnośląskiego. Ukoronowaniem jego pracy było przyznanie w dniu 8 czerwca 1982 r. medalu im. Jana Kilińskiego za zasługi dla rzemiosła polskiego.
Poza pracą zawodową bardzo wiele czasu poświęcał na działalność polityczną i społeczną, był radnym wielu kadencji w Radzie Narodowej, działał m.in. w Stronnictwie Demokratycznym, FJN, PRON oraz organizacjach takich jak PTTK i BKS. W 1985 r. Alojzy Skorupa został wpisany do Księgi Pamiątkowej 40.lecia miasta Bolesławca, w tym samym r. otrzymał godność Honorowego Członka Towarzystwa Miłośników Bolesławca. W uznaniu zasług dla miasta i regionu został wyróżniony odznaką “Zasłużony dla Miasta Bolesławca”, srebrną odznaką “Zasłużony dla Dolnego Śląska” oraz “Za Zasługi dla Województwa Jeleniogórskiego”. Ponadto otrzymał “Odznakę Tysiąclecia” nadaną za działalność społeczną w obchodach 1000. Państwa Polskiego oraz medale 30. i 40. Polski Ludowej. W 1957 r. został odznaczony Srebrnym Krzyżem Zasługi, w 1970 r. Złotym Krzyżem Zasługi, a w r. 1985 Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski.
Alojzy Skorupa był człowiekiem bardzo aktywnym w pracy zawodowej i społecznej. Przez wiele lat tworzył fotograficzną kronikę miasta, dzięki czemu miasto posiada bogatą dokumentację zdjęciową. Był ceniony za pracowitość, bezinteresowność i szczerość. Zmarł 25 czerwca 1986 r..
(Biogram Alojzego Skorupy opracowała Barbara Rejwerska).
Wystawy indywidualne:
1968 – „Bolesławiec 1945–1968”, wystawa fotografii dokumentalnej A. Skorupy, Muzeum Ceramiki w Bolesławcu (od 1968 do lat 70.XX w. wystawa stała)
1977 – „Bolesławiec w dniu wyzwolenia”, wystawa zdjęć Alojzego Skorupy, Miejska Biblioteka Publiczna
1981 – „Bolesławiec lat 1945-1960. Fotografie A. Skorupy”, Muzeum Ceramiki w Bolesławcu
1984 – „Bolesławiec w fotografii A. Skorupy”, Muzeum Ceramiki w Bolesławcu
1996 – „Bolesławiec w starej fotografii”, Muzeum Ceramiki w Bolesławcu
2005 – „Nasze miasto – 12 II 1945 – odbudowa – współczesność, wystawa fotografii A. Skorupy, Miejska Biblioteka Publiczna.
Wystawy zbiorowe:
1974 – „3xB – Ballada o Bolesławianach i Bolesławcu” – wystawa fotogramów w BOK-u (zorganizowana z okazji XXX-lecia PRL)
1980 – „Bolesławiec wczoraj i dziś”, Bolesławiecki Ośrodek Kultury
2011 – „Bolesławiecki ruch fotograficzny po 1945 r.”, Muzeum Ceramiki w Bolesławcu
2019 – „Bolesławiec w ikonografii XIX i XX wieku”, Muzeum Ceramiki w Bolesławcu.
Zdjęcia Rudolfa i Alojzego Skorupów zostały wykorzystane w licznych artykułach i publikacjach, m.in.:
– Szczepański Zbigniew, Śliwko Paweł, Bolesławieckie zapiski. Rok 1945, Bolesławiec 1981;
– Śliwko Paweł, Dziś i jutro Bolesławca, Wrocław 1985;
– Bolesławiec. Zarys monografii miasta, red. Tadeusz Bugaj i Krystyn Matwijowski, Wrocław-Bolesławiec 2001;
– 60 lat temu powróciliśmy na Dolny Śląsk, Bolesławiec 2006;
– Pielech Katarzyna, Emigracja i życie Polaków w Bośni w latach 1890–1946, Bolesławiec 2008;
– Bober-Tubaj Anna, Bolesławiec 1945–1966. Zniszczenia i odbudowa, Bolesławiec 2009;
– Bolesławiec-ruch fotograficzny 1945–2011, red. Anna Bober-Tubaj, Agata Kozioł, Anna Puk, Bolesławiec 2011;
– Bolesławianie nie przybyli znikąd. Wokół krajobrazu osadniczego Dolnego Śląska, red. Anna Bober-Tubaj, Joanna Nowosielska-Sobel, Grzegorz Strauchold, Bolesławiec 2016;
– Baniecki Adam, Powiat bolesławiecki w latach 1945–1950, Bolesławiec 2019.
Post z cyklu „Bolesławieckie środowisko fotograficzne”.
(info: Muzeum Ceramiki)